Có cái nắng có cái gió của đại ngàn Kon Tum

Thênh thang trời cao nguyên, xa xa Trường Sơn xanh

Xa bao đồi thông xanh vi vu reo vui

Dòng Đakbla uốn quanh, nhà rông cao vút cao

Nhạc cồng chiêng đón chào, rộn vang đất cao nguyên

Lòng yêu sao Kon Tum

Cảnh quan thiên nhiên KonTum nhìn từ trên cao - Ảnh: ManhHai

 

Kon Tum là cửa ngõ của cực Bắc Tây Nguyên, có ngã ba Đông Dương huyền thoại – nơi mà “một tiếng gà gáy sáng cả ba nước đều nghe”. Kon Tum còn nổi bật với hệ thống đường bộ kết nối các tỉnh miền Trung – Tây Nguyên và thông thương với hai miền Nam – Bắc qua đường Hồ Chí Minh lịch sử. Vị trí địa lý thuận lợi cùng cảnh quan thiên nhiên hùng vỹ và những câu chuyện mang đậm màu sắc tâm linh ở vùng đất này như có một sức hấp dẫn đặc biệt, làm cuồng chân những kẻ đam mê chủ nghĩa xê dịch.  

Đại ngàn Kon Tum hoang dã đầy khiêu khích, mời gọi - Ảnh: Tiểu Phụng

 

Trong ngôn ngữ của người Bana, Kon có nghĩ là làng, Tum là Hồ, Kon Tum là tên gọi để chỉ một ngôi làng cổ nằm gần hồ nước lớn bên cạnh dòng sông Đăkbla. Con sông Đăkbla uốn lượn bên thành phố nhỏ, hiền hòa, thơ thẩn như đang giật mình giữa giấc ngủ ngon vào mỗi mùa khô, để rồi ào ào, rạo rực mỗi khi mùa mưa lũ tràn về. Sông Đăkbla như điểm bắt đầu đầy thú vị trong chuyến hành trình du ngoạn tới Kon Tum.

Dòng Đăkbla hiền hòa mùa nước cạn - Ảnh: Jordan Ho

Vẻ rạo rực của dòng Đăkbla mùa mưa lũ tràn về - Ảnh: Tony Tống

 

Kon Tum nhỏ xinh hiện lên rất hiền, rất tĩnh lặng nhưng thể hiện rõ cái hồn của mảnh đất Tây Nguyên. Kon Tum bốn mùa khoác lên mình cái màu xanh mãnh liệt của núi đồi, thấp thoáng giữa sắc màu bạt ngàn ấy là những ngọn núi cao hùng vỹ, những dòng thác thả nước trắng xóa một phương trời, những con đường quanh co nơi triền dốc rợp bóng cây xanh, những mảng màu rạo rực của dã quỳ vàng, đến những bình nguyên bao la rộng lớn, những khu rừng nguyên sinh ẩn chứa nhiều điều kỳ thú. Tất cả thêu dệt nên một bức tranh thiên nhiên hoang sơ, huyền bí, chờ đón sự khám phá của con người.

Bâng khuâng mùa hoa dã quỳ đất cao nguyên - Ảnh: Tam Diệp Thảo

Thấp thoáng những dòng thác thả nước trắng xóa một phương trời - Ảnh: Tiểu Phụng

Kon Tum hoang sơ , huyền bí đợi chờ bước chân con người khám phá - Ảnh: Ngọc Viên Nguyễn

 

Những ưu ái của tạo hóa đã mang đến cho vùng đất Kon Tum nhiều thắng cảnh đẹp. Một rừng thông Măng Đen thơ mộng như “Đà Lạt thứ hai” của mảnh đất Tây Nguyên, vườn quốc gia Chư Mom Ray có tính dạng sinh học mang tầm vóc Đông Nam Á, thác Đăk Nghé với những ghềnh đá cheo leo, hiểm trở hay thác Nàng Tiên trữ tình thơ mộng. Với những ai lần đầu tiên đặt chân lên mảnh đất Kon Tum đều mang những cảm nhận khó tả, thấy tự hào sao cảnh đẹp của non sông đất nước, thấy mỗi vùng đất, mỗi địa danh đều có sức hút đến nao lòng.  

Măng đen, Đà Lạt thứ hai ở Tây Nguyên - Ảnh: Jump_photos

Rừng nguyên sinh ở Kon Tum huyễn hoặc lòng người về đêm - Ảnh: Thethaovietnam

 

Kon Tum nổi bật với những công trình kiến trúc có sự giao thoa độc đáo giữa nét tinh tế của kiến trúc phương Tây và sự mạnh mẽ, mộc mạc của người Bana như Tòa giám mục, Nhà thờ Chánh Tòa, Chùa Bác Ái, cầu treo Kon Klor.

Nhà thờ Chánh Tòa với nét kiến trúc đậm chất phương Tây - Ảnh: Quang Vũ

Sự giao thoa độc đáo trong kiến trúc của Tòa Giám Mục - Ảnh: ToNy Tống

 

Đến  Kon Tum, du khách còn có cơ hội chiêm ngưỡng những công trình ghi dấu ấn về những chặng đường đấu tranh của dân tộc như: ngục Kon Tum, ngục Đak Glei, đồi Sạc Ly, Đắk Tô – Tân Cảnh và đường mòn Hồ Chí Minh huyền thoại. Những địa danh ấy làm tô điểm thêm cho một Kon Tum oai hùng tự ngàn xưa, làm vẻ vang thêm trang sử hào hùng của dân tộc Tây Nguyên.

 

Nhà ngục KonTum, một chứng nhân lịch sử - Ảnh: Vmt218

 

Hành trình lên KonTum trên đường Hồ Chí Minh huyền thoại - Ảnh: Sưu tầm

 

Kon Tum còn được xem là cái nôi văn hóa của Tây Nguyên, nơi hội tụ những bản sắc riêng biệt với những phong tục tập quán đặc thù của người dân tộc. Đến nơi đây, bạn sẽ không khỏi ngạc nhiên khi được hòa mình vào đời sống sinh hoạt của cộng đồng dân cư bản địa. KonTum là nơi tập trung tới hơn 20 dân tộc anh em sinh sống, trong đó có nhiều dân tộc bản địa như: Xơ-đăng, Bana, J’Rai, Jẻ Triêng, Brâu, Rơ Mâm. Có lẽ vì vậy mà KonTum có một nền văn hóa vô cùng phong phú và đặc sắc.

Điệu xoang nhịp nhàng của cộng đồng dân tộc ở KonTum - Ảnh: Sưu tầm

 

Trải qua qua thăng trầm của thời gian, nhưng bản sắc truyền thống của các dân tộc vẫn được gìn giữ một cách nguyên vẹn nhất. Điển hình cho nét đẹp của các dân tộc ở KonTum là hình ảnh những mái nhà rông rực rỡ và đồ sộ. Nhà rông cao lênh khênh với mái nhà lợp đầy công phu, được xây dựng chủ  yếu từ các vật liệu của núi rừng. Theo tín ngưỡng của các dân tộc Kon Tum, nhà rông giữ cho linh hồn của cả làng được bình an, nhà rông chiếm giữ một vị trí quan trọng trong đời sống sinh hoạt của những thành viên trong cộng đồng.

 

Nhà rông, đặc trưng tín ngưỡng của dân tộc KonTum - Ảnh: Đạt Lê

 

Nét độc đáo trong văn hóa của các dân tộc Kon Tum còn được thể hiện rõ qua những phong tục tập quán, những lễ hội truyền thống đặc sắc như Lễ hội mừng nhà Rông mới của người Ja Rai, Lễ hội đâm trâu của người Bana, Lễ hội cúng máng nước của dân tộc Xơ Đăng, Lễ hội kiêng làng của dân tộc Brâu, Lễ hội mở cửa kho lúa hay không gian văn hóa cồng chiêng đầy huyền thoại.

Đặc sắc lễ hội đâm trâu của người Bana - Ảnh: Sưu tầm

 

Lễ mừng máng nước mới của người Xơ Đăng - Ảnh: Sưu tầm

 

Tiếng cồng chiêng gắn bó với các dân tộc ở Kon Tum từ thở lọt lòng tới lúc trở về với đất mẹ vĩnh hằng, tiếng cồng chiêng vang lên mang theo hơi thở của đại ngàn vỹ đại, vừa hoang sơ, sôi nổi vừa có sức lắng đọng khôn nguôi trong tâm trí người nghe. Thiên nhiên và đời sống tâm linh của con người như có một mối quan hệ mật thiết, người ta như gửi gắm vào trong mỗi lễ hội truyền thống niềm tự hào, sự lạc quan và niềm tin mãnh liệt vào tương lai tốt đẹp hơn.

Âm vang cồng chiêng Kon Tum - Ảnh: Tuấn Pro

 

Đến với Kon Tum, quây quần bên ngọn lửa rực hồng, say trong điệu múa dân gian, ngất ngây bên ché rượu cần thơm nồng, lắng nghe âm vang huyền bí của núi rừng trong tiếng cồng chiêng. Tất cả khiến người du khách mong một lần được quay trở lại, được hòa mình vào không gian lung linh, huyền ảo, đón nhận những tình cảm chân chất của người dân. Kon Tum là thế, hoang sơ, hùng vỹ nhưng mộc mạc, ấm áp vô cùng.