Làm chủ cảm xúc, chế ngự cơn tức giận

Nhận biết được sự chuẩn bị bọc phát cơn tức giận của mình là bước đầu tiên trong việc đề phòng và kiềm chế cảm xúc tiêu cực đó giúp tránh phản ứng vội vàng. Mỗi phản ứng của con người là một sự lựa chọn, cần dành đủ thời gian đợi cho màn sương cảm xúc tiêu cực bọc phát tan hết để có thể thấy được toàn cảnh, giúp cho lý trí kịp vào cuộc để lựa chọn cách ứng xử thích hợp, trước khi cảm xúc cướp mất quyền lựa chọn đó.
Tác giả chính của Tuyên ngôn độc lập (1716) và là Tổng thống Mỹ (1801-1809) Thomas Jefferson có lời khuyên: “Khi tức giận, hãy đếm đến mười trước khi phát ngôn; còn trong trường hợp rất tức giận, hãy đếm đến một trăm“.
Cần đặt mình vào vị trí của người khác để có cái nhìn khách quan hơn, tích cực hơn, từ đó kiềm chế cảm xúc và hành động của bản thân và cả của đối phương. Dù trong bất kì tình huống nào cũng cần bình tĩnh, linh hoạt để tìm phương án xử lý tối ưu nhất. Phật Thích Ca dạy rằng: “ Oán không diệt được oán, tình thương mới diệt được nó“.
Để cho cơn giận bọc phát dưới bất kỳ hình thức nào cũng đều có hại. Lãnh đạo một công ty Nhật Bản nhận thấy nhân viên trong công ty thường hay nỗi giận và muốn khắc phục tác hại của nó bằng cách tạo điều kiện để cơn giận bọc phát tại một nơi vô hại.
Họ xây một „Căn phòng trút giận“, để mổi khi có ai cảm thấy giân dữ thì có thể đến đó trút cơn giận cho hả, bằng cách quát tháo, đập phá. Thế nhưng ngược với mong muốn, tình hình nóng giận trong công ty càng trở nên trầm trọng hơn.Ngược lại, để giải quyết vấn đề trên hãng Kodak cho xây „Phòng khôi hài“, còn Công ty Digital Equipment thì phát động chương trình „Hãy biết cười“ và kết quả đạt được là làm tăng năng suất 15%. Điều đó cho thấy chỉ có thể dập tắt cơn giận bằng những biểu hiện tích cực như pha trò, kể chuyện vui, hài hước, nói nhỏ nhẹ, hay tạm tránh đi chỗ khác để làm giảm không khí căng thẳng.

Chuyện kể, một hôm đức phật Thích Ca đến một làng nọ và bị nhiều người trong làng chửi mắng, sỉ chục thậm tệ, nhưng người vẫn tỏ ra bình thản. Có người hỏi: vì sao trong tình cảnh như vậy mà ông không tức giận? Đức Phật trả lời: “Nếu những gì các ngươi muốn chỉ là xem thái độ của ta, thì các người đã đến quá trễ rồi. Nếu là 10 năm trước thì có lẽ ta sẽ phản ứng lại. Còn 10 năm trở lại đây thì ta đã không còn bị kẻ khác điều khiển nữa rồi. Ta không còn là nô lệ mà là chủ nhân của chính ta. Ta có thể làm những gì mình muốn, chứ không hành động dựa trên cảm xúc”.
Cherie Carter-Scott chỉ ra: “Tức giận chỉ làm cho bạn nhỏ nhen hơn. Còn tha thứ lại thúc đẩy bạn phát triển hơn cả chính bạn trước kia”. Khoan dung, bỏ qua lầm lỗi và thiếu sót của người khác, giúp trút được gánh nặng tinh thần và tự giải thoát mình khỏi những tác hại mà cơn giận có thể gây ra.
Khi để sự phẫn nộ bủa vây tâm trí, ta sẽ không đủ tỉnh táo để ứng xử một cách đúng mực, và đó cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến sự đổ vỡ của nhiều mối quan hệ ngoài xã hội và trong gia đình.