Gỏi lá là món ăn đặc sản của Kon Tum. Khi đã đến đây chưa thưởng thức loại gỏi này, du khách chưa nên về. Món ăn mang đậm chất núi rừng khi trong mâm gỏi lá, như tên gọi của nó, là sự hòa quyện của gần 60 loại lá mọc trên vùng đất đỏ bazan. Gỏi lá đã đưa thực khách đến gần hơn với đặc trưng của văn hóa ẩm thực Tây Nguyên vì khi ăn từ việc chọn lá, lấy thức ăn kèm và cuốn gỏi phải dùng tay mới đúng điệu.
Nguyên liệu chính của món ăn là lá rừng nên lá phải được lấy ở trong rừng từ sáng sớm. Các loại lá mà chỉ Tây Nguyên mới có như lá trâm, ngành ngạnh đỏ, mật gấu, lá bứa, từ đại bi… Bên cạnh đó, mâm gỏi lá còn có thêm các loại lá dễ tìm hơn như chùm ruột, ngũ gia bì, lá sung, lá ổi, lá xoài, đinh lăng, càng cua, tía tô, lá mơ, lá cải…
Mâm gỏi lá. Ảnh: Đẹp online.
Gỏi lá ăn chung với thịt ba chỉ luộc chín thái mỏng, tôm đất được cắt đầu rang vàng khô vừa béo vừa mềm. Món bì heo được chế biến vô cùng công phu khi được thái sợi rồi trộn với riềng giã mịn và gia vị. Phải có thêm đĩa tiêu nguyên hạt, muối hạt và ớt chỉ thiên, loại ớt xanh có mùi thơm đặc trưng của đất đỏ bazan.
Điểm nhấn của món này là nước chấm. Nước chấm của món gỏi lá Kon Tum không phải nước mắm hay nước tương thông thường mà được đặc chế từ hèm rượu, khử qua bằng dầu ăn rồi trộn cùng trứng vịt tạo nên chén nước chấm đậm đà, bắt mắt có màu vàng của nghệ. Sau đó, tất cả các loại lá đã được hái từ sáng sớm sẽ được rửa sạch và bày lên mâm. Các món ăn kèm cũng dọn ra cùng.
Ảnh: Parsley.
Giai đoạn chuẩn bị nguyên liệu đã công phu, khi thưởng thức món ăn này cũng đặc biệt không kém, không thể vội vã mà phải theo đúng quy trình. Trước tiên, chọn một lá to bản như lá cải hoặc lá mơ lông bao bên ngoài, tiếp đó chọn lá non xếp vào trong, khi thấy vừa một cuốn gỏi thì xoáy gấp cuốn lá thành hình phễu.
Sau đó, cho thêm một lát thịt heo, một miếng tôm, vài sợi bì lên trên. Nhất định phải bỏ thêm muối hạt và hạt tiêu nữa mới đủ vị. Còn ớt chỉ thiên thì nên ăn riêng nếu ai thích vị thơm cay nồng của nó. Mỗi lần cuốn lá chúng ta có thể lựa chọn các loại lá khác nhau để tạo nên những hương vị riêng, khi thì bùi bùi của lá sung, chan chát của lá ổi khi lại thơm dịu, chua chua của lá xoài.
Cuốn gỏi lá. Ảnh: VietnamPlus.
Cuối cùng, múc một thìa nước chấm chan đều lên rồi bỏ hết cuốn gỏi vào miệng và từ từ thưởng thức sự hòa quyện của hoang dại, nồng nàn, thanh mát đậm hương vị Tây Nguyên.
Gùi lá hái trong rừng. Ảnh: Hồng Điệp/Vietnam+
Nếu có một vài ngày nghỉ, hãy đến Kon Tum một lần để tận hưởng hết hương vị của núi rừng Tây Nguyên, đơn sơ, giản dị nhưng cuốn hút từ món gỏi lá.
Hái lá trong rừng. Ảnh: Hồng Điệp/Vietnam+