Săn thảo dược đắt như vàng ở thung lũng kỳ bí

Ở các xã trên Kon Plông, những quán tạp hóa nằm lúp xúp dọc các tuyến đường vào xã, vào các ngôi làng không chỉ là nơi mua bán hàng hóa của người dân với thương lái mà đây còn là các "chợ" di động thu gom nguồn dược liệu, thuốc quý được người dân đem bán.

 

Xế chiều, cặp vợ chồng người Mơ Nâm ở làng Kon Plông cuốc bộ với vẻ mệt mỏi từ rừng trở ra sau một ngày đạp cây tìm lá. Trên chiếc gùi nhỏ của người phụ nữ chất đủ các loại như măng rừng, quả ươi, lá é, lá mì và cả một nắm lá kim cương.

 

Người phụ nữ đặt chiếc gùi xuống, nói gì đó bằng tiếng địa phương với người bán hàng rồi đồng ý nhận lấy từ tay thương lái số tiền 170.000 đồng.

 

"Hai vợ chồng mình đi tìm cả ngày hôm nay đấy, lá kim cương khó tìm lắm, lâu lâu mới gặp" - A Quý, người Mơ Nâm ở làng Kon Plông, nói.

 

Bà Trương Thị Hạnh - chủ tiệm tạp hóa ở tuyến đường dẫn vào xã Hiếu - cho biết tiệm của bà chủ yếu mở ra để bán đồ ăn uống, cộng với việc thu gom các loại lá thuốc, đặc sản cho thương lái ở thành phố đặt hàng.

 

"Họ đi theo từng đợt, có đợt thì kêu mua lá kim cương, bao nhiêu cũng lấy, có đợt lại tìm sâm bảy lá. Ở đây mấy thứ đó nhiều lắm, có người mua thì mình đặt người dân đi rừng lấy về nhập thôi" - bà Hạnh nói.

 

Bà Hạnh mở hàng bao tải chứa các loại thảo dược, lá thuốc đã được sơ chế, phơi sấy phía trong gian hàng tạp hóa. Nhiều bao tải lớn chất đầy trái ươi, măng khô, những đống lá kim cương được chất lại thành cụm rồi để ở nơi mát mẻ, trong số này nhiều nhất vẫn là nấm linh chi.

 

Chủ các tiệm tạp hóa thu gom lá kim cương để bán lại cho thương lái - Ảnh: T.B.D. 

"Ở đây rừng rất dày, nhiều nơi chưa có người đặt chân đến nên nấm linh chi đỏ, linh chi đen... muốn mua bao nhiêu cũng có". Bà Hạnh nói có nhiều lúc tiệm tạp hóa của bà gom được các cây nấm linh chi hàng trăm ký, loại này không thể làm thuốc được mà bán cho người thích đồ gỗ để chưng làm cảnh, các tai nấm linh chi cỡ 3-4kg thì nhiều vô kể.

 

Phó chủ tịch UBND huyện Kon Plông Đặng Thanh Nam giọng tự hào khi nói về vùng đất của mình - một vùng đất như được Yàng núi ban tặng các sản vật, thảo dược có giá trị: "Khí hậu se lạnh đặc trưng và độ cao lớn, cộng với hệ rừng nguyên sinh đã tạo ra cho vùng đất này rất nhiều đặc sản, các loài dược liệu quý".

 

Giọng ông Nam chợt chùng xuống: "Nhưng giá trị của nó chưa bao nhiêu, người dân mới được hưởng lợi ở "phần ngọn"...".

 

Trước việc đứng trên "núi vàng" dược liệu, thảo mộc và các loại đặc sản hiếm nhưng chưa tạo ra nhiều giá trị, cuộc họp của Ban thường vụ Huyện ủy Kon Plông cuối năm 2013 đã ra một kế hoạch táo bạo: huyện sẽ đưa xe đến tận buôn làng, đứng ra thu gom nông sản, thảo dược, đặc sản để về cán bộ đóng gói bán cho các đầu mối ở thành phố.

 

Để khuyến khích tìm đầu ra cho thảo dược, các cán bộ ở Kon Plông cũng được khuyến khích sử dụng mối quan hệ cá nhân, bạn bè để giới thiệu sản phẩm.

 

Ông Đặng Thanh Nam nói về kế hoạch của huyện mình: "Đây là huyện khó khăn và đặc thù nhất của tỉnh, người dân hầu hết còn tự cung tự cấp, làm ra được thứ gì chỉ đi ra quán tạp hóa để đổi, trong đó có rất nhiều loài thảo dược có giá trị. Một năm triển khai, chúng tôi đã gom được hàng tấn các loài thuốc, nông sản về phơi khô, sơ chế đóng gói để giới thiệu cho du khách. Từ cách làm này chúng tôi sẽ tập cho người dân ở các làng thói quen buôn bán, tạo ra các mặt hàng có giá trị và trao đổi đúng với giá trị để người dân không nhận lấy phần thua thiệt".