Ngọc Hồi-Nét văn hóa du lịch đặc sắc của Kon Tum

 

Huyện Ngọc Hồi có 17 dân tộc anh em cùng sinh sống, mỗi dân tộc có đặc điểm, phong tục, tín ngưỡng riêng đã tạo nên các giá trị văn hóa vừa đa dạng, phong phú vừa đặc sắc, đậm đà của bà con dân tộc nơi đây. Một trong những nét văn hóa đặc sắc, nổi bật, đó là Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên - kiệt tác truyền khẩu và di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Đến Ngọc Hồi vào các dịp lễ, tết, đêm đêm, du khách sẽ được nghe tiếng cồng chiêng trầm bổng của các làng dân tộc bản địa như: Giẻ Triêng, Bờ Râu, Xơ Đăng, Ka Dong. Bên cạnh đó, du khách còn có thể hoà trong tiếng đàn tính, làn điệu chèo, điệu múa xòe, nhảy sạp của các làng di cư kinh tế mới: Tày, Mường, Thái, Kinh… Ngoài ra, sự độc đáo của văn hóa còn được thể hiện rõ trong đời sống sinh hoạt thường ngày của bà con các dân tộc.

Làng Văn hóa Bờ Râu nằm trên địa bàn xã Bờ Y, cách thị trấn Plei Kần, huyện Ngọc Hồi khoảng 13km, là địa bàn sinh sống của gần 140 gia đình người Bờ Râu - một trong những dân tộc có dân số ít nhất nước ta. Đến thăm làng, du khách sẽ được đắm mình trong những lễ hội và phong tục tập quán đầy màu sắc văn hóa Dân tộc B’râu, những truyện cổ về Thần sáng tạo Pa Xây, truyền thuyết Un cha đắc lếp (lửa bốc nước dâng) nói về nạn hồng thuỷ rất đặc trưng. Cùng đó là những thể loại nghệ thuật dân ca, hát ru; các nhạc cụ như đàn Đinh Pú (được gọi là táp đinh pú), những bộ chiêng đồng nổi tiếng với 3 loại có thang âm khác nhau là Coong, Mam và Tha. Trong đó, nổi bật nhất là bộ Chiêng Tha (gồm 2 lá chiêng, gọi là chiêng chồng-chiêng vợ), là tài sản rất quí của người B’râu. Có những trò chơi như đánh phết, thả diều, bơi lội trên sông, đi cà kheo... là sinh hoạt vui chơi giải trí của thanh thiếu niên người B’râu.

Dọc theo tuyến đường Hồ Chí Minh, từ thị trấn Plei Kần về phía bắc, du khách sẽ còn bắt gặp những điểm đến ấn tượng như: Khu chiến trường xưa - Đường mòn Hồ Chí Minh, Di tích lịch sử Chiến thắng Đăk Seang, nhiều làng văn hóa đang được đề nghị xây dựng theo mô hình làng văn hóa du lịch cộng đồng. Trong đó, đáng chú ý là làng văn hóa Đắk Răng - đã và đang trở thành lựa chọn thứ nhất của khách du lịch khi đến Ngọc Hồi.

Từ trung tâm huyện theo quốc lộ 14 đi về hướng Bắc khoảng 18km tới địa phận xã Đăk Dục, du khách tới Làng văn hóa Đăk Răng. Nơi đây còn giữ nguyên được những nét sinh hoạt và cảnh vật thiên nhiên hoang sơ của đồng bào dân tộc Giẻ - Triêng. Làng du lịch văn hóa Đăk Răng có nhà Rông cao, đẹp. Du khách có thể tham gia sinh hoạt, giao lưu văn hóa, uống rượu cần, nghe kể Khan bên bếp lửa bập bùng cùng người dân bản địa. Đắk Răng làng văn hóa lâu đời còn lưu giữ nhiều lễ hội cũng như ngành nghề thủ công truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc…

 

Vươn xa tới mọi miền

 

Bên cạnh các tiềm năng về văn hoá, Ngọc Hồi còn là một trong 3 vùng kinh tế động lực của tỉnh Kon Tum gắn với Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Bờ Y (cùng với huyện Kon Plông gắn với khu vực Măng Đen và thành phố Kon Tum).

Xuất phát từ cửa khẩu Bờ Y, qua con đường Hồ Chí Minh huyền thoại, đây là con đường ngắn nhất, thuận lợi nhất nối các tỉnh Tây Nguyên, duyên hải miền Trung, Đông Nam bộ với các tỉnh đông bắc Thái Lan, Nam Lào. Lộ trình từ các tỉnh Tây Nguyên, Đông Nam bộ và Thành phố Hồ Chí Minh đến các tỉnh đông bắc Thái Lan, Campuchia, các tỉnh nam Lào qua cửa khẩu quốc tế Bờ Y ngắn hơn lộ trình khác khoảng gần 1.000km. Đây là điều kiện rất thuận lợi để huyện biên giới Ngọc Hồi phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh của mình. Ngọc Hồi cũng đang chú trọng thúc đẩy du lịch phát triển, đặc biệt là loại hình du lịch Caravan. Đây là loại hình du lịch đang ngày càng phổ biến, mở rộng của tuyến du lịch giữa Ngọc Hồi với các tỉnh Tây Nguyên sang các tỉnh nam Lào, đông bắc Thái Lan và Campuchia… Trên mỗi nẻo đường là màu xanh bạt ngàn của các vườn cây công nghiệp, rừng nguyên sinh, xen lẫn trong đại ngàn là sức sống vươn lên của vạn vật, là sự bứt phá của những con người đã một thời làm nên lịch sử, giữ đất, giữ làng, giữ biên giới quê hương ruột rà máu thịt, như bóng cây Kơ nia sừng sững trước bão táp phong ba. Dọc theo Quốc lộ 40, tuyến đường Thị trấn Plei Kần - Bờ Y - Cửa khẩu quốc tế, du khách sẽ còn được tham quan một số điểm du lịch hấp dẫn, có ý nghĩa cả về lịch sử và văn hóa: di tích lịch sử chiến thắng Plei Kần, làng văn hóa du lịch Bờ Râu.

Ngoài ra còn rất nhiều điểm du lịch khác mang vẻ đẹp hoang sơ, tiềm ẩn. Chính vì vậy, nhiều người đã ví vẻ đẹp của huyện Ngọc Hồi giống như vẻ đẹp của thiếu nữ vùng sơn cước, giản dị mà lôi cuốn, không phô trương, không diêm dúa, mà đẹp tiềm ẩn, càng khám phá càng thấy hấp dẫn, thú vị.