Bánh tráng cá cơm – đặc sản sông nước vùng biên Kon Tum

Tại lòng hồ Thủy điện Sê San 4 ở vùng biên xã Ia Tơi, huyện Ia H’Drai (Kon Tum) có hơn một trăm người dân đang tập trung sinh sống lênh đênh trên những căn nhà nổi. Cả đời họ gắn với nghề đánh bắt cá, làm khô cá các loại để kiếm kế sinh nhai.
Gần một năm trở lại đây, phụ nữ trong làng chài đã sáng chế ra loại bánh tráng cá cơm, món ẩm thực vừa ngon vừa lạ miệng này được coi là đặc sản sông nước vùng biên xã Ia Tơi.
Người đầu tiên sáng chế ra món đặc sản tại làng chài vùng biên này là bà Lâm Thị Đẹp. Thấy người dân làng chài ngày nào cũng đánh bắt được rất nhiều loại cá cơm nhưng chỉ làm khô cá để trữ được lâu nên bà nghĩ ra cách lấy cá cơm phơi khô trải đều lên bánh tráng và đem chiên như món bánh phồng. Qua nhiều lần thử nghiệm cho vừa khẩu vị thực khách, đặc sản bánh tráng cá cơm ra đời.
Chị Hà Thị Diễm Bé, ở thôn 7, xã Ia Tơi, cháu ruột bà Lâm Thị Đẹp, người được bà Đẹp truyền hết bí kíp làm món bánh tráng cá cơm trước khi bà chuyển về quê sinh sống. Dưới ánh hoàng hôn dần buông, làng chài đẹp như một bức tranh, chị Bé vừa đều tay quết những mảng cá cơm lên chiếc bánh tráng nhỏ tròn vừa cho chúng tôi biết về kỹ thuật làm loại đặc sản vùng sông nước này.
Chị Bé cho biết: Để làm được món bánh tráng cá cơm ngon, điều quan trọng nhất là cá phải thật tươi. Ngư dân làng chài đi cất vó từ tờ mờ sáng. Cá về, rửa sạch, hong thật ráo nước rồi lấy các loại gia vị gồm đường, bột ngọt, ớt, hành đem giã nhỏ, sau đó, đem trộn đều cùng mẻ cá cơm rồi để cho thấm khoảng 5 phút.
Bánh tráng được chọn để làm món đặc sản là loại bánh tráng cuốn chả ram có một mặt hơi kết dính khi thấm nước. Lấy từng cái bánh đặt trên lòng bàn tay, sau đó quết cá đã được ướp lên trên bề mặt sao cho mặt bánh tráng được che kín bởi một lớp cá… Cứ mỗi lần tráng cá lên mặt bánh xong, đem phơi dưới nắng gắt một ngày là đã có thành phẩm món bánh tráng cá cơm.
Mỗi kg cá cơm tươi làm ra được khoảng 7 sản phẩm bánh tráng cá cơm với giá bán 5.000 đồng/cái. Mỗi đoàn du khách đến thăm làng chài tại vùng biên này, bà con nơi đây lại lấy món đặc sản bánh tráng cá cơm ra thiết đãi. Thấy ngon, tiếng lành đồn xa, sản phẩm được người dân trong xã, huyện biết đến và đặt hàng trước với ngư dân ở đây. Bánh tráng cá cơm ăn lạ miệng, có thể chiên vàng giòn hoặc nướng than có mùi vị thật khó cưỡng. Khi ăn, thực khách có thể chấm với tương ớt hoặc mắm me cho thêm phần đậm đà. Theo chị Hà Thị Diễm Bé, gọi là đặc sản bởi chưa ở đâu làm được món này. Từ khi làm loại bánh này, phụ nữ trong làng chài cũng có thêm thu nhập.
Ông Chế Hồng Quyền, Chủ tịch UBND xã Ia Tơi cho biết: Chính quyền huyện đã xem xét chỉ đạo việc thành lập làng chài tại thôn 7, cho phép bà con tạm trú dài hạn. Từ trước đến nay, nghề chính của bà con là đánh bắt cá, kinh tế khá bấp bênh.
Từ đầu năm 2017 đến nay, phụ nữ trong làng làm thêm món bánh tráng cá cơm, góp phần tăng thu nhập cho gia đình, ổn định cuộc sống. Món bánh tráng cá cơm được du khách gần xa biết đến cũng góp phần phát triển du lịch của địa phương.