Đây là món ăn mang hương vị riêng biệt của núi rừng Tây Nguyên, được công nhận top 10 đặc sản Việt Nam đạt giá trị ẩm thực châu Á lần thứ hai năm 2013. Gỏi lá là món ăn toàn lá, bởi gỏi lá xịn có tới 40-50 loại, từ các loại rau quen thuộc như: lá cải, tía tô, đinh lăng, lá sung, lá mơ, hành, rau húng… đến các loại lá ít xuất hiện trong bữa ăn như: lá xoài, lá ổi, lá chua, lá chùm ruột, ngũ gia bì… và rất nhiều loại lá chỉ Tây Nguyên mới có.
Giữa mâm lá là đĩa thức ăn ăn kèm. Thịt ba chỉ luộc, thái mỏng sao cho mỡ và thịt vừa đủ, không quá ngấy. Vài lát cá chép, tôm luộc, bì lợn. Đặc biệt có thêm đĩa tiêu nguyên hạt, muối hạt (Ảnh: Internet)
Gỏi lá mang hương vị riêng biệt không chỉ bởi đó là sự kết hợp của nhiều loại lá mà còn nhờ nước chấm. Mới nhìn qua, nước chấm như cháo đặc có màu vàng nghệ. Gạo nếp lên men, có mùi thơm dậy thì đem ủ với tôm khô, thị ba chỉ, sau đó xay nhuyễn. Chảo dầu nóng trên bếp, phi hành khô thật thơm rồi cho hỗn hợp trên vào, cho thêm mẻ, sa tế, gia vị và đảo đều tay, đun lửa liu riu. Thứ gia vị này không được nếm, mà người nấu phải dựa vào mùi bốc lên để biết được rằng, tất cả các thứ trong chảo đã chín đến độ, tạo được mùi vị thơm ngon nhất để múc ra bát.
Làm nước chấm mất khá nhiều thời gian và đặc biệt kì công (Ảnh: Internet)
Thưởng thức món này cũng rất đặc biệt, phải theo đúng quy trình. Trước tiên, du khách lấy lá cải hoặc lá mơ làm lá cuốn, sau đó cho thêm lá chua và vài lá khác tùy theo sở thích của mỗi người, cuốn thành cái phễu nhỏ, bỏ miếng thịt ba chỉ, tôm, bì lợn… vào trong “phễu”, nhất định phải cho thêm hạt tiêu và hạt muối, một chút nước chấm. Mỗi lần cuốn lá là những loại lá khác nhau, tạo nên những hương vị khác nhau, khi thì chua chua lá xoài, khi thì bùi bùi lá sung, chan chát lá ổi…
Hương vị riêng biệt ấy làm cho món ăn này lọt vào top 10 đặc sản Việt Nam được công nhận đạt giá trị ẩm thực châu Á lần thứ 2 (Ảnh: Internet)
Vị đậm đà của tôm và thịt, vị cay nồng của hạt tiêu hay chua nhè nhẹ của thứ nước chấm đặc biệt tan dần giữa chất thanh mát của các loại rau, tất cả chúng quyện vào đầu lưỡi khiến du khách thực sự khó quên. Nhiều vùng miền khác cũng làm theo món ăn này nhưng chỉ ở Kon Tum, du khách mới thấy được cái vị rất riêng biệt của món ăn này.